Jako mieszkańcy powiatu strzyżowskiego z niepokojem obserwujemy kolejne doniesienia o wzrastającym zagrożeniu kryzysem gospodarczym. Czy kryzys dotarł już także do nas? Czy widać jego symptomy na naszym rynku? Próbowaliśmy to sprawdzić. Najpierw w Powiatowym Urzędzie Pracy, następnie w kilku największych firmach na naszym terenie. W grudniu 2008 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Strzyżowie zarejestrowanych było 776 osób bezrobotnych, z tym że 419 z nich powróciło z przygotowań zawodowych i staży, więc liczba nowo zarejestrowanych , wyniosła 357 osób. W styczniu takich osób zarejestrowano 556. Porównując te dane z analogicznymi okresami roku ubiegłego - to o 2 osoby mniej niż w grudniu 2007 roku, i aż o 105 osób więcej niż w styczniu 2008 roku. Kryzys gospodarczy w ostatnim czasie niestety dotknął jedną z największych firm w naszym powiecie – Spółdzielnię ASPROD. Jak mówi Prezes Spółdzielni - Pan Adam Tęczar „W ostatnim czasie zmniejszyła się liczba zamówień na nasze towary, przez co spadają także obroty. Niestety musimy także obcinać koszty, skutkiem czego są zwolnienia pracowników. Co 2 tygodnie zwalniamy po kilka osób, ale obawiam się, że sytuacja może być jeszcze gorsza, gdyż może nawet dojść do zwolnień grupowych.” Skutki kryzysu, choć w innym wymiarze i w mniejszym stopniu, są odczuwalne także w kolejnej zapytanej przez nas firmie – w przedsiębiorstwie remontowo – budowlanym REMBUD. „Nasza firma działa w sektorze samorządowym, w którym ten kryzys jest najmniej odczuwalny, jednakże niepokojący jest dla nas bardzo znaczny wzrost konkurencji cenowej, liczba firm startujących do przetargu zwiększyła się 4-krotnie w porównaniu z rokiem ubiegłym, obniża się cena na wykonanie robót budowlanych. Nie przewidujemy żadnych zwolnień w tym roku, jedynym skutkiem zaistniałych zmian mogą być obniżki kwot zarobków naszych pracowników” – mówi Prezes REMBUD-u - Pani Marta Włodyka. Jako jedyna z zapytanych przez nas firm, w żaden sposób jak do tej pory nie odczuła skutków kryzysu Cukiernicza Spółdzielnia „ROKSANA”, co potwierdził nam Prezes ROKSANY Pan Józef Maźnicki. Wydaje się więc, że także do naszych drzwi, mieszkańców powiatu strzyżowskiego powoli dociera problem światowego kryzysu. Co w tej sytuacji nam grozi? „Przede wszystkim obawiamy się wzrostu bezrobocia.” – mówi Pan Robert Godek Starosta Strzyżowski. Problem ten od lat towarzyszy mieszkańcom Powiatu Strzyżowskiego, jest to jeden z ważniejszych problemów społecznych na tym terenie. W 2008 roku bezrobocie sukcesywnie spadało do października, po czym zaczęło wzrastać, i na koniec listopada 2008 r. stopa bezrobocia wyniosła 18,6%. Środki pozyskane przez Powiatowy Urząd Pracy w Strzyżowie z Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego pozwoliły na skorzystanie z aktywnych form zwalczania bezrobocia 1489 osobom. „Chcemy w tym roku utrzymać tę tendencję, pomagając osobom bezrobotnym i podmiotom gospodarczym w tworzeniu i utrzymaniu miejsc pracy – dodaje Starosta Godek.” Jak wyglądała działalność interwencyjna Powiatowego Urzędu Pracy w Strzyżowie na rynku pracy w minionym roku? W 2008 roku na aktywne formy zwalczania bezrobocia przeznaczono 7 200 000 zł, ze środków Funduszu Pracy i Europejskiego Funduszu Społecznego. Powiatowy Urząd Pracy w Strzyżowie zrealizował projekt systemowy pod nazwą „Więcej szans w powiecie strzyżowskim”, który był współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego – Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w kwocie 3 341 100 zł. Z tych środków organizowano staże dla osób bezrobotnych (2 000 000 zł), przygotowanie zawodowe w miejscu pracy (1 300 000 zł), a także przyznano środki 2 osobom bezrobotnym na rozpoczęcie działalności gospodarczej (27 000). Kolejny zrealizowany przez PUP projekt pod nazwą „Własny biznes” realizowany był ze środków Funduszu Pracy stanowiących rezerwę Ministra Pracy i Polityki Społecznej i skierowany był do osób bezrobotnych z obszarów wiejskich i miast do 25 tys. mieszkańców. W ramach tego projektu organizowano szkolenia dla bezrobotnych oraz przyznano środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej 20 osobom bezrobotnym. Zrealizowano także Program 45/50 Plus ze środków Funduszu Pracy stanowiących rezerwę Ministra Pracy i Polityki Społecznej, który skierowano do bezrobotnych w wieku nie mobilnym, powyżej 45 roku życia na wartość 97 000 zł. W ramach tego programu organizowano szkolenia dla bezrobotnych i przyznano 5 bezrobotnym środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej. W 2008 roku na szkolenia skierowano 277 osób, przeznaczono na ten cel 457 000 zł ze środków Funduszu Pracy. Na roboty publiczne skierowano 58 osób, na ten cel przeznaczono 390 000 zł. Innymi formami aktywizującymi osoby bezrobotne w 2008 roku były: - prace interwencyjne (82 osoby) - staże (501 osób) - przygotowania zawodowe w miejscu pracy (442 osoby) - prace społecznie użyteczne (50 osób) - jednorazowe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej (66 osób) - refundacje kosztów utworzenia stanowiska pracy dla skierowanego bezrobotnego (13 osób). Dotacje na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej przyznano 66 osobom bezrobotnym w kwocie po 13 500 zł, z czego 2 dotacje przyznano ze środków EFS w ramach projektu systemowego „Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki”. Pozostałe 64 dotacje przyznano ze środków Funduszu Pracy, w tym 20 z programu „Własny biznes” i 5 z programu „45/50 Plus”. 6 pracodawców otrzymało refundację wyposażenia stanowiska pracy dla 13 bezrobotnych, kwota dofinansowania na ten cel wyniosła 13 500 zł. Liczba ofert pracy w 2008 roku wyniosła 1379, w tym 64 dla niepełnosprawnych. Podobnie jak w latach ubiegłych bezrobocie na koniec roku wzrosło, co ma związek z zakończeniem prac sezonowych w budownictwie, na koniec grudnia 2008 r. zarejestrowanych był 5163 osób bezrobotnych, w tym 2777 kobiet. Stopa bezrobocia wynosząca na koniec listopada 2008 roku – 18,6 % w porównaniu do roku 2007, kiedy jej wartość wyniosła 21,4%, obniżyła się o 2,8%. Na koniec grudnia 2007 r. liczba bezrobotnych wynosiła 5754 osób, w tym 3185 kobiet, tu także zauważamy tendencje spadkową, gdyż liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2008 r. w porównaniu do roku ubiegłego zmniejszyła się o 591 osób, co jest zjawiskiem niezwykle pozytywnym i miejmy nadzieję, że nie jednorazowym. Liczba ofert pracy w 2008 r. znacznie zwiększyła się - o 299. Natomiast jeśli chodzi o aktywne formy zwalczania bezrobocia, Powiatowy Urząd Pracy przeznaczył na ten cel w 2007 roku 4 653 800 zł, czyli znacznie mniej niż w roku 2008 (7 200 000 zł), tym samym mniej było staży (350), przygotowań zawodowych (381), prac interwencyjnych (155) i dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej (40). Podsumowując dane z minionego roku stwierdzić należy, że poziom bezrobocia w 2008 roku w naszym powiecie znacznie się obniżył w porównaniu do roku ubiegłego, więcej młodych osób skorzystało także z aktywnych form zwalczania bezrobocia, odbywając staż czy przygotowanie zawodowe. W 2008 r. znacznie więcej było dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej, co tym samym było szansą dla większej liczby młodych ludzi na pomyślny rozwój. Pozostaje tylko pytanie jak w dobie zaistniałego kryzysu gospodarczego będzie dalej wyglądała sytuacja na rynku pracy w naszym powiecie. Czy kryzys gospodarczy znów doprowadzi do tego, że wielu młodych ludzi, którzy masowo wracali w ubiegłym roku znów wyjedzie z kraju w poszukiwaniu pracy? Pewni możemy być tylko jednego, iż problem bezrobocia, i to jak wpłynie na jego poziom kryzys gospodarczy nie jest tylko problemem jednostek, jest to poważny problem społeczny, którego skutki w mniejszym lub większym stopniu może odczuć wcześniej czy później każdy mieszkaniec Powiatu Strzyżowskiego. [inf. wł. – oprac. Małgorzata Niemiec na podst. materiałów Powiatowego Urzędu Pracy w Strzyżowie]